Ünlü kitap karakterleri... Pollyanna

    Pollyanna
“Anne, bu ekmek bayatlamış!”,“Aaa ne iyi oldu, ben de köfte yaparken lazım olacak ufalanmış ekmek yok diye üzülüyordum, onu kullanırım artık.” “Oğlum matematik sınavından iki almışsın, ne olacak şimdi?”, “Ama babacığım aslında iyi oldu, artık sonraki sınava daha çok çalışmak için bir sebebim var.” “Kurt Cobain’in erkenden ölmesi çok kötü olmadı mı sence de?”, “Kötü tabii ama böylece sonsuza kadar bir efsane olarak anılacak.” Sizin de etrafınızda böyle insanlar var mı? Belki de siz bu kadar iyimsersinizdir. Ne mutlu size. Pollyanna’yı tanımıyor olamazsınız haliyle. İşte ünlü kitap karakterleri serimizin ikinci ismi: Pollyanna.
Eleanor Hodgman Porter’ın 1913 tarihli romanı Pollyanna, çocuk edebiyatının en kült eserlerinden biridir. Çocuk edebiyatı deyip de küçümsemeyelim, bu tip klasiklerin bir kısmı yetişkinlik döneminde de rahat rahat okunur, hatta değerleri daha iyi anlaşılır. Pollyanna da biraz öyle işte.
Eleanor H. Porter, 1907 yılında Miss Billy isimli bir kızın başından geçenleri anlattığı üç kitap yazmış ve bunların kazandığı başarıdan sonra Pollyanna fikrini geliştirmiştir.
Roman, Pollyanna Whittier isimli küçük bir kızın etrafında döner. Annesini çoktan kaybetmiş olan kıza, hayattayken babası tarafından öğretilen bir oyun vardır: Mutluluk oyunu. Her türlü talihsizlik, kötülük ve sıkıntıdan mutlaka iyi bir sonuç çıkarabilmek üzerine kurulu bir oyundur bu. Babası sanki başına gelecekleri bilmiş gibi kızını kendince hayatın zorluklarına bu şekilde hazırlamıştır. Babasının ölümü üzerine son derece zengin bir kadın olan teyzesi Polly’nin yanına yerleştirilir Pollyanna. Annesi, iki kız kardeşi olan Polly ve Anna’nın isimlerini birleştirerek koymuştur onun adını bu arada.
Polly teyzesi, renksiz ve durgun küçük bir kent olan Beldingsville’de yaşamanın getirdiği bir huysuzluk ve mutsuzluk içindeyken, Pollyanna’nın gelişi sadece onun değil çevresindeki herkesin hayatına heyecan ve neşe katar. Yaşama sıkı sıkı bağlı olan bu küçük kız, insanları kış uykularından uyandırır, onları zorla mutlu eder. Zamanla kent sakinleri buna alışır ve Pollyanna’nın neşesi onlara da bulaşır. Ona “tatlı limon” der herkes.
Kurdeleli saçları, gülen yüzü, pileli etekleriyle her fırsatta insanların karşısında bitiveren Pollyanna, hasta, sakat, sevdiklerini kaybetmiş olanlara kendi yaşama sevgisinden bir parça aktarır. Onları konuşmaya ikna ettiğinde, hayatın olumlu taraflarını görmelerini de baştan garantiler. Böyle bir becerisi vardır kızın.
Kendisi için de aynı şekilde davranmayı becerir, yani ikiyüzlü değildir. Doğum günü hediyesi olarak oyuncak bebek beklerken koltuk değnekleri aldığı zaman iyi ki onlara ihtiyacı olmadığı için sevinir. Kaza geçirip sakat kaldığında ise arayıp tarayıp memnun kalacak küçük detaylara ulaşmasını bilir. 

Kitabın başarısı, “Pollyanna” kelimesinin psikoloji biliminde aydınlatıcı düzeyde iyimser olanları tanımlamak için kullanılmasına ön ayak olmuştur. Gerçi zaman zaman kitabın amacına aslında ters düşerek gereğinden fazla saf, aptallık edecek düzeyde olumlu düşünme meraklısı insanlar için de kullanılır olmuştur bu terim. Oysa gerçekte, ifade edilmek istenen, bağışlayıcılığın gücü ve elindekiyle mutlu olabilme yetisine sahip olabilmektir.
Pollyanna duygusal bir karakterdir, orası kesin. Yine de insanlara ya da kendisine olayların iyi taraflarını göstermeye çalışırken mantığını ön plana geçirir. Küçüktür, kırılgandır ama aynı zamanda çok güçlüdür. Çünkü böylesine kötülüklerin yaşandığı bir dünyada üzücü olaylardan olumlu yanlar çıkarabilmek başlı başına bir güç ister. İşte insanların onun oyununa katılabilmelerinin nedeni de ondaki bu gücü hissetmeleri ve bir süre sonra ona kendilerini bırakabileceklerini anlamalarıdır. Pollyanna’nın çok iyi bir psikolog olma potansiyeli olduğuna kimse itiraz etmez herhalde.
Pollyanna’nın genç kız olduğu dönemi de takip etmemizi sağlayan devam kitabında, Beldingsville’den Boston’a giden kahramanımız orada pek çok arkadaş edinir. İlk kitapta geçirdiği araba kazasının izlerinden tamamen kurtulan Pollyanna, rahatsızlığı sırasında ona bakan hemşiresi Della Wetherby ile de Boston’da bir araya gelir. O ve kız kardeşinin kederli yaşamlarını biraz olsun aydınlatma işi de tabii ki Pollyanna’ya düşer.
Pek çok kereler sinemaya, tiyatroya, çizgi filmlere uyarlanmış olan Pollyanna’nın beyazperdedeki en ünlü yüzü, 1920 tarihli sessiz filmin kahramanı olan aktris Mary Pickford’dur. 1960 tarihli Walt Disney yapımı versiyonun İngiliz oyuncusu Hayley Mills de ondan hiç geri kalmaz.
Pollyanna isimli bir kutu oyunu da vardır, parantez açıp anlatalım. Kitaptaki gibi bir mutluluk oyunudur bu. 1915 ile 1967 yılları arasında üretilip satılmış olan bu oyunu şimdi ancak uzun çabalar sonucu edinmek mümkündür.
Pollyannacılık oynamanın aslında pek de mantıklı ve iyi bir şey olmadığını savunanlar az değildir. Hayatta her kötülükten sanki iyi bir şeymiş gibi bahsetmenize, kendinizi kandırmanıza gerek yok. Yine de hayatta sıkılacak, üzülecek zaten bunca çok şey varken güzellik ve iyilik taşımak gibi bir amacı olan bu karakterden birazcık da olsa bir şeyler almak fena mı? 1868 – 1920 yılları arasında yaşamış Amerikalı edebiyatçı Eleanor H. Porter’ın bir diğer önemli çocuk kitabı olan Küçük Kemancı’da, Pollyanna’da olduğundan çok daha yoğun bir iyimserlik olmasına rağmen bu roman Pollyanna gibi eleştirilmemiştir. Küçük Kemancı karakteri, dünyadaki tüm kötülüklerden uzak tutularak büyütülmüş, ölüm gibi doğal bir olayın bile ne olduğunu bilemeyerek hayata karşı çok savunmasız yakalanmıştır. Yine de çok güzel romandır, 
Eleştirenleri olduğu kadar, hatta daha da fazla savunucusu ve seveni olan Pollyanna’yı okumamış olanınız varsa hâlâ, en yakın kitapçıya kadar bir uzansın diyoruz. Böyle bir klasikten kendinizi mahrum etmeyin. Ama önce hemen bir Pollyannacılık oynayın, “Oh ne güzel, henüz böyle güzel bir kitabı okuma keyfini yaşamadım, güzel saatler beni bekliyor” diyerek...

kaynakiştegenç

Yazar	Mesaj Konu Arama Konu Seçenekleri Yanıt Yaz Yeni Konu Oluştur Konuyu Yazdır
terapist Üye Profili Üyenin Mesajlarını Bul Yönetici Kayıt Tarihi: 01.Ocak.2007 Aktif Durum: Aktif Değil Gönderilenler: 1803	Alıntı Cevapla Konu: Ünlü kitap karakterleri... Pollyanna Gönderim Zamanı: 23.Kasım.2008 Saat 13:55
	Pollyanna “Anne, bu ekmek bayatlamış!”,“Aaa ne iyi oldu, ben de köfte yaparken lazım olacak ufalanmış ekmek yok diye üzülüyordum, onu kullanırım artık.” “Oğlum matematik sınavından iki almışsın, ne olacak şimdi?”, “Ama babacığım aslında iyi oldu, artık sonraki sınava daha çok çalışmak için bir sebebim var.” “Kurt Cobain’in erkenden ölmesi çok kötü olmadı mı sence de?”, “Kötü tabii ama böylece sonsuza kadar bir efsane olarak anılacak.” Sizin de etrafınızda böyle insanlar var mı? Belki de siz bu kadar iyimsersinizdir. Ne mutlu size. Pollyanna’yı tanımıyor olamazsınız haliyle. İşte ünlü kitap karakterleri serimizin ikinci ismi: Pollyanna. Eleanor Hodgman Porter’ın 1913 tarihli romanı Pollyanna, çocuk edebiyatının en kült eserlerinden biridir. Çocuk edebiyatı deyip de küçümsemeyelim, bu tip klasiklerin bir kısmı yetişkinlik döneminde de rahat rahat okunur, hatta değerleri daha iyi anlaşılır. Pollyanna da biraz öyle işte. Eleanor H. Porter, 1907 yılında Miss Billy isimli bir kızın başından geçenleri anlattığı üç kitap yazmış ve bunların kazandığı başarıdan sonra Pollyanna fikrini geliştirmiştir. Roman, Pollyanna Whittier isimli küçük bir kızın etrafında döner. Annesini çoktan kaybetmiş olan kıza, hayattayken babası tarafından öğretilen bir oyun vardır: Mutluluk oyunu. Her türlü talihsizlik, kötülük ve sıkıntıdan mutlaka iyi bir sonuç çıkarabilmek üzerine kurulu bir oyundur bu. Babası sanki başına gelecekleri bilmiş gibi kızını kendince hayatın zorluklarına bu şekilde hazırlamıştır. Babasının ölümü üzerine son derece zengin bir kadın olan teyzesi Polly’nin yanına yerleştirilir Pollyanna. Annesi, iki kız kardeşi olan Polly ve Anna’nın isimlerini birleştirerek koymuştur onun adını bu arada. Polly teyzesi, renksiz ve durgun küçük bir kent olan Beldingsville’de yaşamanın getirdiği bir huysuzluk ve mutsuzluk içindeyken, Pollyanna’nın gelişi sadece onun değil çevresindeki herkesin hayatına heyecan ve neşe katar. Yaşama sıkı sıkı bağlı olan bu küçük kız, insanları kış uykularından uyandırır, onları zorla mutlu eder. Zamanla kent sakinleri buna alışır ve Pollyanna’nın neşesi onlara da bulaşır. Ona “tatlı limon” der herkes. Kurdeleli saçları, gülen yüzü, pileli etekleriyle her fırsatta insanların karşısında bitiveren Pollyanna, hasta, sakat, sevdiklerini kaybetmiş olanlara kendi yaşama sevgisinden bir parça aktarır. Onları konuşmaya ikna ettiğinde, hayatın olumlu taraflarını görmelerini de baştan garantiler. Böyle bir becerisi vardır kızın. Kendisi için de aynı şekilde davranmayı becerir, yani ikiyüzlü değildir. Doğum günü hediyesi olarak oyuncak bebek beklerken koltuk değnekleri aldığı zaman iyi ki onlara ihtiyacı olmadığı için sevinir. Kaza geçirip sakat kaldığında ise arayıp tarayıp memnun kalacak küçük detaylara ulaşmasını bilir. Kitabın başarısı, “Pollyanna” kelimesinin psikoloji biliminde aydınlatıcı düzeyde iyimser olanları tanımlamak için kullanılmasına ön ayak olmuştur. Gerçi zaman zaman kitabın amacına aslında ters düşerek gereğinden fazla saf, aptallık edecek düzeyde olumlu düşünme meraklısı insanlar için de kullanılır olmuştur bu terim. Oysa gerçekte, ifade edilmek istenen, bağışlayıcılığın gücü ve elindekiyle mutlu olabilme yetisine sahip olabilmektir. Pollyanna duygusal bir karakterdir, orası kesin. Yine de insanlara ya da kendisine olayların iyi taraflarını göstermeye çalışırken mantığını ön plana geçirir. Küçüktür, kırılgandır ama aynı zamanda çok güçlüdür. Çünkü böylesine kötülüklerin yaşandığı bir dünyada üzücü olaylardan olumlu yanlar çıkarabilmek başlı başına bir güç ister. İşte insanların onun oyununa katılabilmelerinin nedeni de ondaki bu gücü hissetmeleri ve bir süre sonra ona kendilerini bırakabileceklerini anlamalarıdır. Pollyanna’nın çok iyi bir psikolog olma potansiyeli olduğuna kimse itiraz etmez herhalde. Pollyanna’nın genç kız olduğu dönemi de takip etmemizi sağlayan devam kitabında, Beldingsville’den Boston’a giden kahramanımız orada pek çok arkadaş edinir. İlk kitapta geçirdiği araba kazasının izlerinden tamamen kurtulan Pollyanna, rahatsızlığı sırasında ona bakan hemşiresi Della Wetherby ile de Boston’da bir araya gelir. O ve kız kardeşinin kederli yaşamlarını biraz olsun aydınlatma işi de tabii ki Pollyanna’ya düşer. Pek çok kereler sinemaya, tiyatroya, çizgi filmlere uyarlanmış olan Pollyanna’nın beyazperdedeki en ünlü yüzü, 1920 tarihli sessiz filmin kahramanı olan aktris Mary Pickford’dur. 1960 tarihli Walt Disney yapımı versiyonun İngiliz oyuncusu Hayley Mills de ondan hiç geri kalmaz. Pollyanna isimli bir kutu oyunu da vardır, parantez açıp anlatalım. Kitaptaki gibi bir mutluluk oyunudur bu. 1915 ile 1967 yılları arasında üretilip satılmış olan bu oyunu şimdi ancak uzun çabalar sonucu edinmek mümkündür. Pollyannacılık oynamanın aslında pek de mantıklı ve iyi bir şey olmadığını savunanlar az değildir. Hayatta her kötülükten sanki iyi bir şeymiş gibi bahsetmenize, kendinizi kandırmanıza gerek yok. Yine de hayatta sıkılacak, üzülecek zaten bunca çok şey varken güzellik ve iyilik taşımak gibi bir amacı olan bu karakterden birazcık da olsa bir şeyler almak fena mı? 1868 – 1920 yılları arasında yaşamış Amerikalı edebiyatçı Eleanor H. Porter’ın bir diğer önemli çocuk kitabı olan Küçük Kemancı’da, Pollyanna’da olduğundan çok daha yoğun bir iyimserlik olmasına rağmen bu roman Pollyanna gibi eleştirilmemiştir. Küçük Kemancı karakteri, dünyadaki tüm kötülüklerden uzak tutularak büyütülmüş, ölüm gibi doğal bir olayın bile ne olduğunu bilemeyerek hayata karşı çok savunmasız yakalanmıştır. Yine de çok güzel romandır, Eleştirenleri olduğu kadar, hatta daha da fazla savunucusu ve seveni olan Pollyanna’yı okumamış olanınız varsa hâlâ, en yakın kitapçıya kadar bir uzansın diyoruz. Böyle bir klasikten kendinizi mahrum etmeyin. Ama önce hemen bir Pollyannacılık oynayın, “Oh ne güzel, henüz böyle güzel bir kitabı okuma keyfini yaşamadım, güzel saatler beni bekliyor” diyerek... kaynakiştegenç