MİMAR SİNAN'IN MEKTUBU

Bir Mimar Sinan eseri olan ?ehzadebaşı Cami'nin 1990'li yıllarda devam eden restorasyonunu yapan firma yetkililerinden bir inşaat mühendisi, caminin restorasyonu sırasında yaşadıkları bir olayı TV'de şöyle anlatmıştı.

Cami bahçesini çevreleyen havale duvarında bulunan kapıların üzerindeki kemerleri oluşturan taslarda yer yer çürümeler vardı. Restorasyon programında bu kemerlerin yenilenmesi de yer alıyordu. Biz inşaat fakültesinde teorik olarak kemerlerin nasıl inşaat edildiğini ö?renmiştik fakat tas kemer inşaası ile ilgili prati?imiz yoktu. Kemerleri nasıl restore edece?imiz konusunda ustalarla toplantı yaptık. Sonuç olarak kemeri alttan yalayan bir tahta kalıp çakacaktık. Daha sonra kemeri yavaş yavaş sokup yapım teknikleri ile ilgili notlar alacaktık ve yeniden yaparken bu notlardan faydalanacaktık.

Kalıbı soktuk. Sökmeye kemerin kilit tasından başladık. Taşı yerinden çıkardı?ımızda hayretle iki taşın birleşme noktasında olan silindirik bir boşlu?a yerleştirilmiş bir cam şişeye rastladık. ?işenin içinde dürülmüş beyaz bir kâ?ıt vardı. ?işeyi açıp kâ?ıda baktık. Osmanlıca bir şeyler yazıyordu. Hemen bir uzman bulup okuttuk. Bu bir mektup idi ve Mimar Sinan tarafından yazılmıştı. ?unları soyluyordu. "
Bu kemeri oluşturan tasların ömrü yaklaşık 400 senedir. Bu müddet zarfında bu taslar çürümüş olaca?ından siz bu kemeri yenilemek isteyeceksiniz. Büyük bir ihtimalle yapı teknikleri de de?işece?inden bu kemeri nasıl yeniden inşaa edece?inizi bilemeyeceksiniz. Yşte bu mektubu ben size, bu kemeri nasıl inşa edece?inizi anlatmak için yazıyorum. "

Koca Sinan mektubunda böyle başladıktan sonra o kemeri inşa ettikleri taşları Anadolu'nun neresinden getirttiklerini söyleyerek izahlarına devam ediyor ve ayrıntılı bir biçimde kemerin inşaasını anlatıyordu.

Bu mektup bir insanın, yaptı?ı işin kalıcı olması için gösterebilece?i çabanın insanüstü bir örne?idir. Bu mektubun ihtişamı, modern ça?ın insanlarının bile zorlanaca?ı taşın ömrünü bilmesi, yapı tekni?inin de?işece?ini bilmesi, 400 sene dayanacak kâ?ıt ve mürekkep kullanması gibi yüksek bilgi seviyesinden gelmektedir. ?üphesiz bu yüksek bilgiler de o koca mimarin erişilmez özelliklerindendir. Ancak erişilmesi gerçekten zor olan bu bilgilerden çok daha muhteşem olan 400 sene sonraya çözüm üreten sorumluluk duygusudur.