Distopya/Bilim-kurgu Sineması

Distopya/Bilim-kurgu Sineması’nın İncileri
Gelecekte insanı neler bekliyor? Acaba kullanacağımız araçlar neye benzeyecek? Gelecekte yaşamak nasıl bir şey olurdu? Distopya/Bilim-kurgu sineması uzun zamandır bu soruların yanıtları üzerine düşünüyor, tahminlerini beyaz perdeye yansıtıyor. Kullandığımız türlü türlü cihazlara bakacak olursak öngörülerinde pek yanılmadıkları ortada. İşte bu alandaki filmlerin en önemlileri, en unutulmazları...
Metropolis
Distopya kavramı bugünden geleceğin nasıl olacağı üzerine çıkarımlar yapmayı içeriyor. Zaman makinemize atlıyor ve 1927 yılına gidiyoruz. Orada sinema tarihinin ilk ve en önemli Distopya filmlerinden Metropolis, bizi karşılıyor. Fritz Lang imzalı filmde, insanlar köleleştirilmiş ve Metropolis liderinin fabrikalarında vardiyalar halinde çalıştırılmakta. Makineler ve betonlar arasında kaybolan insanlar bir kurtarıcı arayışı içine girer. Yer altındaki gizli sığınaklarda yaptıkları toplantılarda o kurtarıcının gelip onları kurtaracağını konuşur. Kurtarıcının geleceğine dair inançlarını yitirdiklerinde, kinlerini makineleri yok ederek gidermek isterler ama tüm kent makineler üzerine kurulmuş ve o makineler onların varlık sebebi haline gelmiştir. Bu nedenle Metropolis’te hayat felce uğrar. 20’lerde yapılmış olmasına rağmen hâlâ eskimeyen film, daha sonradan bu tarz filmlerde olmazsa olmaza dönüşecek insansı robotları, çatlak bilim adamlarını sinemaya kazandırması nedeniyle, sinema tarihinde çok özel bir yerde duruyor.
Dünyayı Kurtaran Adam
Ülkemiz gençleri tarafından tekrar keşfedilmesiyle, sinemamızın kült filmleri arasına giren Dünyayı Kurtaran Adam, aynı zamanda yurtdışında da fantastik bilim-kurgu meraklılarının arşivlerine aldıkları filmler arasında. Tahmin edeceğiniz üzere, film mükemmelliği ile değil korkunç derecede eğlendirici olmasıyla bu statüye erişti. Dünya sinemasında “kitch” olarak tabir edilen, kötülüğüyle ün yapan filmlerden bir tanesi. İnsan beyni hücresinden yapılmış bir tabaka dünyayı korumaktadır. Ama hain uzay yaratıkları bu tabakayı delmeyi başarır. Cüneyt Abimiz de uzay aracına biner, gider onları bir güzel pataklayıp dünyayı kurtarır. Film, bu tarz filmlerde rastlanan klişelere ek olarak, Cüneyt Arkın klişeleri ile dolu. Bir vuruşta etrafa saçılan kötüler, Cüneyt Arkın’a abayı yakan güzel kızlar…
2001: A Space Oddyssey
1968 yapımı, efsane yönetmen Stanley Kubrick imzalı film, insanlığın en ilkel dönemlerinden başlayan etkileyici bir açılışla, onun uzay macerasına geçer. Bir uzay aracı, uzay boşluğunda yol alırken makineyi ve içindekileri tanırız. Uzay aracı, insanınkine benzer bir beyinle yönetilmektedir ve insani duygulara sahiptir. Ünlü sinema eleştirmeni Barry Norman, 100 Yılın En İyi 100 Filmi kitabında film için şu cümleleri kullanıyor: “Evren insandan daha büyüktür. Su götürmez bir gerçek bu. Ama öyle görünüyor ki Kubrick’e göre teknoloji de insandan daha büyük. Bu filmde asıl kahramanlar makineler, onları kullanan insanlar değil.” Yazarın bahsettiği makine, zamanla kıskançlık ve kendini koruma gibi insani dürtülerini kullanarak insanları saf dışı bırakacaktır. İnsanlar içinse, makinelere insan beyni vermenin sonu bir felaket olacaktır. Filmin kaotik finaline dikkat…

Matrix
“Gerçeği nasıl tanımlarsın ? Eğer hissedebildiğin şeylerden bahsediyorsan, koklayabildiğin, tadabildiğin ve görebildiğin, o zaman gerçek, basitçe beynine iletilen elektronik sinyallerdir.” Hasılat rekortmeni Matrix, bu gibi repliklerle içinde yaşadığımız evrenin gerçekliğini sorgulayan bir film. Ya etrafımızdaki her şey iyi programlanmış bir bilgisayar oyunuysa? Ya her şey bir yanılsamadan ibaretse? Keanu Reeves tarafından canlandırılan Neo, bir bilgisayar korsanıdır. Morpheus karakteri ona içinde yaşadığımız dünyanın bir sanal yanılsama olduğunu gösterir. Gerçek dünya ise robotların egemenliğindedir. İnsanlar onlara enerji sağlayan birer pildir. Morpheus, Neo ve Trinity insanları kurtarmaya çalışacak ve karşılarındaki en büyük engel Ajan Smith olacaktır. 2000 yılında ses, ses efekti, görüntü efekti ve kurgu dallarında Oscar alan film, sinema tarihinde ilk kez kullanılan efektlere sahip olması nedeniyle de önemli.
Brazil
Brazil distopya filmleri koleksiyoncularının arşivinin en değerli parçalarından biri. Film kara bir gelecek tablosu çizmesinin yanında son derece eğlenceli. Sinemanın en klasik sahnelerinden biri olan o meşhur yüz gerdirme sahnesi de bu filmde. 1985 yılında Terry Gilliam tarafından çekilen filmde, her şeyin bilgisayarlara ve kablolara endeksli olduğu bir gelecekte, işini pek sevmeyen memur Sam, sıkıcı dünyasından kurtulmanın yolunu hayal kurmakta bulur. Hayallerini kurduğu kız, gerçek hayatta, karşısına çıkacaktır ama o kız “istenmeyen kız”dır. İki saati aşan uzunluğuna rağmen, üst düzeydeki görselliği ve keyifli anlatımıyla film, kesinlikle sıkıcı değil. Sinema tarihinden bir not: Filmin çekim ve post prodüksiyon sürecinde yönetmen ve filmin yapımcısı Universal, tarihin en sert yönetmen-şirket çatışmalarından birine girmiş. Tüm olumsuzluklara rağmen ortaya Brazil gibi distopya sinemasının en önemli yapıtlarından biri çıkmış.
THX 1138 
Geleceğe ait en karamsar tahminleri yürüten, hepsi beyaz giysili, kafaları tıraşlı karakterleriyle insanın kanını donduran, üstün bir hayal gücü ürünü THX 1138, bu tarz filmler arasında farklı bir yere sahip. George Lucas tarafından çekilen filmde insan, kullanımı yasal zorunluluğa bağlı kimi ilaçlar aracılığıyla kendi benliğine yabancılaştırılır, bilinci ve tepkileri kontrol altına alınır ve mükemmel bir üretim/tüketim aracı haline gelir. İlaçlar sayesinde her türlü insani dürtü ve duygudan arındırılan insanın iyice yavaşlayan nabzı bile makinelerin denetimine bırakılır. Zihinleri ve düşünceleri kontrol altına alınan gelecek insanlarının sevgi, nefret, heyecan gibi "insansı" duyguları yok olur. Bunun sonucu olarak da insan giderek makineleşir. Karakterlerin bir gün kendilerini makineleştiren ilaçları almayarak, insani yönlerini keşfetmesiyle olaylar zinciri başlar… 

Ve Diğerleri
Yüzlerce yapıt vermiş ve onlarca kült ve klasik çıkarmış Distopya/Bilim-kurgu Sineması’nın bütün değerli yapıtlarına yer vermek imkânsız gibi. Birkaç kelime ile de olsa birazını anmadan geçmeyelim. Ridley Scott imzalı Blade Runner filminde, ciddi çevresel sorunların yaşandığı 2019 yılında, yarı insan-yarı android yaratıkları Harrison Ford avlıyor. Ray Bradbury’nin kitabından uyarlama, François Truffaut'nun Fahrenheit 451'inde gelecekte kitaplar yasaklanıyor ve imha edilmeye çalışılıyor ama şehir dışında yaşayan bir kaç kaçak kitapları ezberleyerek onları yok olmaktan kurtarmaya çalışıyor. İlki 1968 yılında çekilen Planet Of Apes (Maymunlar Cehennemi), daha sonra aralarında Tim Burton’ın da bulunduğu birçok yönetmen tarafından tekrar beyaz perdeye uyarlandı. Sinemanın Rus dehası Andrei Tarkovski’nin Solaris ve Stalker filmleri tüm ihtişamıyla tekrar tekrar izlenilmeyi bekliyor. Terminatör Serisinin ikinci filmi Judgment Day ve Paul Verhoeven tarafından 1987’de çekilen ilk Robocop eleştirmenler tarafından bu serilerin değerli bulunan filmleri. İnsanın kendi ürettiği karmaşık bir yumağa esir olduğu Cube, serinin devam filmi Hybercube, 28 Days Later ve Steven Spielberg imzalı Artificial Intelligence son dönemin ilgi çekici Distopya/Bilimkurgu filmlerinden.

kaynakiştegenç

Yazar	Mesaj Konu Arama Konu Seçenekleri Yanıt Yaz Yeni Konu Oluştur Konuyu Yazdır
terapist Üye Profili Üyenin Mesajlarını Bul Yönetici Kayıt Tarihi: 01.Ocak.2007 Aktif Durum: Aktif Değil Gönderilenler: 1803	Alıntı Cevapla Konu: Distopya/Bilim-kurgu Sineması Gönderim Zamanı: 15.Aralık.2008 Saat 12:56
	Distopya/Bilim-kurgu Sineması’nın İncileri Gelecekte insanı neler bekliyor? Acaba kullanacağımız araçlar neye benzeyecek? Gelecekte yaşamak nasıl bir şey olurdu? Distopya/Bilim-kurgu sineması uzun zamandır bu soruların yanıtları üzerine düşünüyor, tahminlerini beyaz perdeye yansıtıyor. Kullandığımız türlü türlü cihazlara bakacak olursak öngörülerinde pek yanılmadıkları ortada. İşte bu alandaki filmlerin en önemlileri, en unutulmazları... Metropolis Distopya kavramı bugünden geleceğin nasıl olacağı üzerine çıkarımlar yapmayı içeriyor. Zaman makinemize atlıyor ve 1927 yılına gidiyoruz. Orada sinema tarihinin ilk ve en önemli Distopya filmlerinden Metropolis, bizi karşılıyor. Fritz Lang imzalı filmde, insanlar köleleştirilmiş ve Metropolis liderinin fabrikalarında vardiyalar halinde çalıştırılmakta. Makineler ve betonlar arasında kaybolan insanlar bir kurtarıcı arayışı içine girer. Yer altındaki gizli sığınaklarda yaptıkları toplantılarda o kurtarıcının gelip onları kurtaracağını konuşur. Kurtarıcının geleceğine dair inançlarını yitirdiklerinde, kinlerini makineleri yok ederek gidermek isterler ama tüm kent makineler üzerine kurulmuş ve o makineler onların varlık sebebi haline gelmiştir. Bu nedenle Metropolis’te hayat felce uğrar. 20’lerde yapılmış olmasına rağmen hâlâ eskimeyen film, daha sonradan bu tarz filmlerde olmazsa olmaza dönüşecek insansı robotları, çatlak bilim adamlarını sinemaya kazandırması nedeniyle, sinema tarihinde çok özel bir yerde duruyor. Dünyayı Kurtaran Adam Ülkemiz gençleri tarafından tekrar keşfedilmesiyle, sinemamızın kült filmleri arasına giren Dünyayı Kurtaran Adam, aynı zamanda yurtdışında da fantastik bilim-kurgu meraklılarının arşivlerine aldıkları filmler arasında. Tahmin edeceğiniz üzere, film mükemmelliği ile değil korkunç derecede eğlendirici olmasıyla bu statüye erişti. Dünya sinemasında “kitch” olarak tabir edilen, kötülüğüyle ün yapan filmlerden bir tanesi. İnsan beyni hücresinden yapılmış bir tabaka dünyayı korumaktadır. Ama hain uzay yaratıkları bu tabakayı delmeyi başarır. Cüneyt Abimiz de uzay aracına biner, gider onları bir güzel pataklayıp dünyayı kurtarır. Film, bu tarz filmlerde rastlanan klişelere ek olarak, Cüneyt Arkın klişeleri ile dolu. Bir vuruşta etrafa saçılan kötüler, Cüneyt Arkın’a abayı yakan güzel kızlar… 2001: A Space Oddyssey 1968 yapımı, efsane yönetmen Stanley Kubrick imzalı film, insanlığın en ilkel dönemlerinden başlayan etkileyici bir açılışla, onun uzay macerasına geçer. Bir uzay aracı, uzay boşluğunda yol alırken makineyi ve içindekileri tanırız. Uzay aracı, insanınkine benzer bir beyinle yönetilmektedir ve insani duygulara sahiptir. Ünlü sinema eleştirmeni Barry Norman, 100 Yılın En İyi 100 Filmi kitabında film için şu cümleleri kullanıyor: “Evren insandan daha büyüktür. Su götürmez bir gerçek bu. Ama öyle görünüyor ki Kubrick’e göre teknoloji de insandan daha büyük. Bu filmde asıl kahramanlar makineler, onları kullanan insanlar değil.” Yazarın bahsettiği makine, zamanla kıskançlık ve kendini koruma gibi insani dürtülerini kullanarak insanları saf dışı bırakacaktır. İnsanlar içinse, makinelere insan beyni vermenin sonu bir felaket olacaktır. Filmin kaotik finaline dikkat… Matrix “Gerçeği nasıl tanımlarsın ? Eğer hissedebildiğin şeylerden bahsediyorsan, koklayabildiğin, tadabildiğin ve görebildiğin, o zaman gerçek, basitçe beynine iletilen elektronik sinyallerdir.” Hasılat rekortmeni Matrix, bu gibi repliklerle içinde yaşadığımız evrenin gerçekliğini sorgulayan bir film. Ya etrafımızdaki her şey iyi programlanmış bir bilgisayar oyunuysa? Ya her şey bir yanılsamadan ibaretse? Keanu Reeves tarafından canlandırılan Neo, bir bilgisayar korsanıdır. Morpheus karakteri ona içinde yaşadığımız dünyanın bir sanal yanılsama olduğunu gösterir. Gerçek dünya ise robotların egemenliğindedir. İnsanlar onlara enerji sağlayan birer pildir. Morpheus, Neo ve Trinity insanları kurtarmaya çalışacak ve karşılarındaki en büyük engel Ajan Smith olacaktır. 2000 yılında ses, ses efekti, görüntü efekti ve kurgu dallarında Oscar alan film, sinema tarihinde ilk kez kullanılan efektlere sahip olması nedeniyle de önemli. Brazil Brazil distopya filmleri koleksiyoncularının arşivinin en değerli parçalarından biri. Film kara bir gelecek tablosu çizmesinin yanında son derece eğlenceli. Sinemanın en klasik sahnelerinden biri olan o meşhur yüz gerdirme sahnesi de bu filmde. 1985 yılında Terry Gilliam tarafından çekilen filmde, her şeyin bilgisayarlara ve kablolara endeksli olduğu bir gelecekte, işini pek sevmeyen memur Sam, sıkıcı dünyasından kurtulmanın yolunu hayal kurmakta bulur. Hayallerini kurduğu kız, gerçek hayatta, karşısına çıkacaktır ama o kız “istenmeyen kız”dır. İki saati aşan uzunluğuna rağmen, üst düzeydeki görselliği ve keyifli anlatımıyla film, kesinlikle sıkıcı değil. Sinema tarihinden bir not: Filmin çekim ve post prodüksiyon sürecinde yönetmen ve filmin yapımcısı Universal, tarihin en sert yönetmen-şirket çatışmalarından birine girmiş. Tüm olumsuzluklara rağmen ortaya Brazil gibi distopya sinemasının en önemli yapıtlarından biri çıkmış. THX 1138 Geleceğe ait en karamsar tahminleri yürüten, hepsi beyaz giysili, kafaları tıraşlı karakterleriyle insanın kanını donduran, üstün bir hayal gücü ürünü THX 1138, bu tarz filmler arasında farklı bir yere sahip. George Lucas tarafından çekilen filmde insan, kullanımı yasal zorunluluğa bağlı kimi ilaçlar aracılığıyla kendi benliğine yabancılaştırılır, bilinci ve tepkileri kontrol altına alınır ve mükemmel bir üretim/tüketim aracı haline gelir. İlaçlar sayesinde her türlü insani dürtü ve duygudan arındırılan insanın iyice yavaşlayan nabzı bile makinelerin denetimine bırakılır. Zihinleri ve düşünceleri kontrol altına alınan gelecek insanlarının sevgi, nefret, heyecan gibi "insansı" duyguları yok olur. Bunun sonucu olarak da insan giderek makineleşir. Karakterlerin bir gün kendilerini makineleştiren ilaçları almayarak, insani yönlerini keşfetmesiyle olaylar zinciri başlar… Ve Diğerleri Yüzlerce yapıt vermiş ve onlarca kült ve klasik çıkarmış Distopya/Bilim-kurgu Sineması’nın bütün değerli yapıtlarına yer vermek imkânsız gibi. Birkaç kelime ile de olsa birazını anmadan geçmeyelim. Ridley Scott imzalı Blade Runner filminde, ciddi çevresel sorunların yaşandığı 2019 yılında, yarı insan-yarı android yaratıkları Harrison Ford avlıyor. Ray Bradbury’nin kitabından uyarlama, François Truffaut'nun Fahrenheit 451'inde gelecekte kitaplar yasaklanıyor ve imha edilmeye çalışılıyor ama şehir dışında yaşayan bir kaç kaçak kitapları ezberleyerek onları yok olmaktan kurtarmaya çalışıyor. İlki 1968 yılında çekilen Planet Of Apes (Maymunlar Cehennemi), daha sonra aralarında Tim Burton’ın da bulunduğu birçok yönetmen tarafından tekrar beyaz perdeye uyarlandı. Sinemanın Rus dehası Andrei Tarkovski’nin Solaris ve Stalker filmleri tüm ihtişamıyla tekrar tekrar izlenilmeyi bekliyor. Terminatör Serisinin ikinci filmi Judgment Day ve Paul Verhoeven tarafından 1987’de çekilen ilk Robocop eleştirmenler tarafından bu serilerin değerli bulunan filmleri. İnsanın kendi ürettiği karmaşık bir yumağa esir olduğu Cube, serinin devam filmi Hybercube, 28 Days Later ve Steven Spielberg imzalı Artificial Intelligence son dönemin ilgi çekici Distopya/Bilimkurgu filmlerinden. kaynakiştegenç