Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisi

   Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisi
Pek severek tekrarladığımız öz deyiş, "bilmemek ayıp değil öğrenmemek ayıp" uyarınca fısıltı gazetesi edasında kulaktan kulağa dolaşan bir efsaneyi yazıya dökelim, sizleri de bundan mahrum etmeyelim istedik: Hepimizin kitaplığında en az bir iki tanesinin mutlaka yer aldığı Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisi'ni  sizlerle paylaşacağız. Tam bir dökümünü anne babalarımızın bile yapamayacağı, Hasan Âli Yücel Klasikleri, her yıl yeni baskılarla çoğaldığından bir kitap dizisi cenneti. İş Bankası Kültür Yayınları, 2006 yılını, diziyi 50. kitaba ulaştırarak kapadı. Adları dillerden düşmeyen, yerli ve yabancı klasikleri toplu halde bulabileceğimiz heybetli diziye bir göz atmaya, başlıyoruz:
UTOPIA - Thomas More, Çeviri: Mina Urgan, Sabahattin Eyüboğlu, Vedat Günyol
İnsan çevirmenlerine ayrı, yazarına ayrı hayran kalıyor değil mi? Hümanist düşüncenin öncülerinden Thomas More, doğru bildiğinden şaşmayan tavrıyla İngiltere Kralı'na bağlılık yemini etmeyi reddettiğinde idama mahkûm edilmişti; hiçbir şey onu bu kararlı ve dürüst tavrından vazgeçiremedi. More kötücül, şüpheci Ortaçağ felsefesine karşı çıkışını Ütopia'sında somutlaştırır. Öyle bir yer tasarlar ki; insanlar savaşı en son düşünecekler; günde dört saat çalışıp kalan zamanlarını kültür sanat etkinliklerine vereceklerdir. Utopia'nın bu baskısında ayrıca Mina Urgan'ın ayrıntılı bir incelemesi ve kitap hakkında tartışmaları derlediği bölümler de mevcut. More, Utopia'yı bir roman tarzında iki bölüm biçiminde tasarlamış.
BÜTÜN ÖYKÜLER/ BÜTÜN MASALLAR - Oscar Wilde, Çeviri: Roza Hakmen, Fatih Özgüven
Dublinli sanatçı Oscar Wilde en çok “Dorian Gray’in Portresi” romanıyla anılsa da ironik bir tarzla yazdığı kısa öyküleri ve masalları onun sanatını anlamak için aslında anahtar niteliğinde. Aykırı yaşantısı nedeniyle toplumdan dışlanan, Wilde'ın özdeyişleri asıl zekice kurguladığı ve şaşırtıcı sonlarıyla okurun gözlerini kamaştıran parabollerinde seçilebilir. E, peki hangi öyküler var diye soracak olursanız kısaca yanıtlayalım: Mutlu Prens, Bülbül ve Gül Bencil, Dev Vefalı Dost, Harika Fişek, Genç Kral, Prensesin Doğum Günü, Balıkçı İle Ruhu ve Yıldız-Çocuk.
GARGANTUA - Français Rabelais, Çeviri: Vedat Günyol, Sabahattin Eyüboğlu, Azra Erhat
Yabancı klasiklerde hele de telif hakları ortadan kalkmış eski klasiklerde güvenilir çeviri bulmanın zor olduğu şu sıralar gökte ararken yerde bulduğumuz mucizevi bir çevirmen grubuyla karşı karşıyayız. Yine yazar kadar gözümüzü kamaştıran çevirmenlerinin yıllar süren ortak çalışmalarının ürünü Gargantua bir hümanist dönem eseri ve ilk roman örneklerinden. Bir bebekken şirin bir dev olan Gargantua annesinin kucağından düşerek dünyaya gelir ve olaylar bol esprili bir biçimde gelişir. Yazarın kendi sözleriyle: "Bu kitabı okuyan okur dostlar, atın içinizden her türlü kuşkuyu. Okurken de irkilmeyin sakın. Ne kötülük var içinde ne muzırlık. Doğrusu güldürmekten başka da bir hüner bulamayacaksınız pek".
DÖRTLÜKLER - Ömer Hayyam, Çeviri: Sabahattin Eyüboğlu
Hem keyif ehli bir şair hem de çalışkan bir bilimadamı olan Ömer Hayyam'ın iki yüzün üzerindeki rubailerini derli toplu bir biçimde bulabiliriz. Rubai türünün ilk yaratıcısı sayılan Ömer Hayyam döneminin haksızlık ve tuhaflıklarını dile getirirken aşk, yaşam sevgisi, dostluk konularına değinir. İranlı şairin adının Beyoğlu'ndaki bir caddeye de verildiğini, dikkat edenler bilirler. Merak edenler için ayrıca söyleyelim, çadırcı anlamına gelen "hayyam" adını çadırcılık yapan atalarından almış. E dörtlüklerinin en güzellerinden birini de sizin için seçiverdik, geri kalanı sizin işiniz: "Niceleri geldi, neler istediler / Sonunda dünyayı bırakıp gittiler / Sen hiç gitmeyecek gibisin değil mi? / O gidenler de hep senin gibiydiler."

KAMELYALI KADIN - Alexandre Dumas Fils, Çeviri: Tahsin Yücel
19. yüzyıl Fransasının soylu sınıfının eğlence âlemleriyle ilişkilerini anlattığı romanında Dumas, kendi yaşantısından esinlenmiş. Zengin ve soylu sınıfa mensup genç bir adamla eğlence dünyasından basit bir kadının güçlü aşkını konu alan Kamelyalı Kadın, Dumas'nın bir yıl birlikte olabildiği büyük aşkı Marie Duplessis'e de göndermeler yapıyor. Birçok sinema filmi çevrilip, tiyatroda sahnelenen roman Verdi'yi öylesine etkiler ki gerçek metni biraz değiştirerek bir bale hazırlar. Bakalım siz de o kadar etkilenecek misiniz?
CİMRİ - Moliere, Çeviri: Sabahattin Eyüboğlu
Kim derdi ki saray döşemeleri yapan bir mobilyacının oğlu yüzlerce yıl sonra dünya klasiklerinin arasına girecek oyunlar yazsın. Demek ki neymiş, yetenekliyseniz sizi hiçbir koşul engelleyemez! Paris'in en iyi okullarında okuyan Moliere kurduğu gezgin tiyatrosuyla korkusuzca Kral'ın karşısında saraylı sınıfın yapaylıklarını ve gülünçlüklerini eleştiren güldürü içerikli oyunları sergiler; Cimri de tüm oyunlarının içinde bir kült haline geliverir. Aşırı pinti aile babası Harpagon öylesine saplantılıdır ki hizmetçileri için özel perhiz günleri icat ettiği uydurma takvimler bastırır, kızını ve oğlunu çeyizsiz nasıl evlendireceğinin yolunu arar durur. Başka neler yaptığını da söylemek isterdik ama söylemekle anlatılmaz, okunur!
PARİS SIKINTISI - Charles Baudelaire, Çeviri: Tahsin Yücel
Şiir meraklıları ellerini kaldırsın lütfen! Tamam, bu kadarı yeterli. İşte hukuk eğitimini yarıda bırakan bir yazar daha; Baudelaire yirmi yaşında Hindistan'a gitmek üzere yola çıkıp bir yıl içinde geri döndüğünde babasının mirasını hesapsızca harcadığı için ailesi miras hakkını elinden almış. Paris Sıkıntısı adından da anlaşılabileceği gibi kent yaşamına yönelik karamsar, sıkıntılı, buhranlı şiirlerden oluşuyor. Baudelaire klasik şiir anlayışını biçimsel olarak da değiştiren şairdir. Eh, ne de olsa kötülük felsefesinin de temsilcilerinden kendileri. Rimbaud onun için şöyle demiş; "Görülmeyeni gören gerçek bir bilge, ozanlar kralı"
BÜYÜK OYUNLAR - Anton Çehov, Çeviri: Ataol Behramoğlu
Yine bir "bana hangi çevirmenden okuduğunu söyle, sana güvenilirliğini söyleyeyim" durumuyla karşı karşıyayız arkadaşlar. Çehov klasik öykü tarzı için "eğer öykünün başında duvarda bir tüfek asılıysa sonunda o tüfek mutlaka patlamalıdır" düsturuyla hareket eder. Gerçekçilik akımının ustalarından Çehov'un Vişne Bahçesi de dahil altı incelikli oyununun yazılış tarihi sırasıyla derlenmiş bir kitap “Büyük Oyunlar”.

BABALAR VE O?ULLAR - İvan Turgenyev, Çeviri: Melih Cevdet Anday
Kuşak çatışması denen olgu sanıyor musunuz ki sadece bizim dönemimize dair bir sorun? Öyle düşünüyorsanız çok yanılıyorsunuz, çünkü bakınız: “Babalar ve Oğullar”. Turgenyev'in anti kahramanı Bazarov devrimci bir üniversite öğrencisi ve tahmin ettiğiniz üzere muhafazakâr kesime mensup baba kuşağına baş kaldırıyor. Bazarov karakteri edebiyat eserlerinin ilk nihilistlerinden, dediğimiz gibi bilmemek ayıp değil.
SUÇ VE CEZA - Fyodor Dostoyevski, Çeviri: Mazlum Beyhan
Ve işte kapanışı en ünlü romanlardan biriyle yapalım dedik; karşınızda gerçek bir klasik: “Suç ve Ceza”. Adından da anlaşılabileceği gibi Raskolnikov adlı bir hukuk öğrencisinin (elbette burası değil adından anlaşılacak kısım) yoksulluktan kurtulmak için yaşamının değersizliğine karar verdiği tefeci bir yaşlı kadını öldürmesi ve iç hesaplaşması (işte burası adından anlaşılacak kısım) etrafında dönüyor. Dostoyevski'nin hayatı inişli çıkışlı, ruh hali çalkantılı olan bir deha. Suçunu öğrendiniz ya cezası?

kaynakiştegenç

Yazar	Mesaj Konu Arama Konu Seçenekleri Yanıt Yaz Yeni Konu Oluştur Konuyu Yazdır
terapist Üye Profili Üyenin Mesajlarını Bul Yönetici Kayıt Tarihi: 01.Ocak.2007 Aktif Durum: Aktif Değil Gönderilenler: 1803	Alıntı Cevapla Konu: Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisi Gönderim Zamanı: 23.Kasım.2008 Saat 13:33
	Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisi Pek severek tekrarladığımız öz deyiş, "bilmemek ayıp değil öğrenmemek ayıp" uyarınca fısıltı gazetesi edasında kulaktan kulağa dolaşan bir efsaneyi yazıya dökelim, sizleri de bundan mahrum etmeyelim istedik: Hepimizin kitaplığında en az bir iki tanesinin mutlaka yer aldığı Hasan Âli Yücel Klasikler Dizisi'ni sizlerle paylaşacağız. Tam bir dökümünü anne babalarımızın bile yapamayacağı, Hasan Âli Yücel Klasikleri, her yıl yeni baskılarla çoğaldığından bir kitap dizisi cenneti. İş Bankası Kültür Yayınları, 2006 yılını, diziyi 50. kitaba ulaştırarak kapadı. Adları dillerden düşmeyen, yerli ve yabancı klasikleri toplu halde bulabileceğimiz heybetli diziye bir göz atmaya, başlıyoruz: UTOPIA - Thomas More, Çeviri: Mina Urgan, Sabahattin Eyüboğlu, Vedat Günyol İnsan çevirmenlerine ayrı, yazarına ayrı hayran kalıyor değil mi? Hümanist düşüncenin öncülerinden Thomas More, doğru bildiğinden şaşmayan tavrıyla İngiltere Kralı'na bağlılık yemini etmeyi reddettiğinde idama mahkûm edilmişti; hiçbir şey onu bu kararlı ve dürüst tavrından vazgeçiremedi. More kötücül, şüpheci Ortaçağ felsefesine karşı çıkışını Ütopia'sında somutlaştırır. Öyle bir yer tasarlar ki; insanlar savaşı en son düşünecekler; günde dört saat çalışıp kalan zamanlarını kültür sanat etkinliklerine vereceklerdir. Utopia'nın bu baskısında ayrıca Mina Urgan'ın ayrıntılı bir incelemesi ve kitap hakkında tartışmaları derlediği bölümler de mevcut. More, Utopia'yı bir roman tarzında iki bölüm biçiminde tasarlamış. BÜTÜN ÖYKÜLER/ BÜTÜN MASALLAR - Oscar Wilde, Çeviri: Roza Hakmen, Fatih Özgüven Dublinli sanatçı Oscar Wilde en çok “Dorian Gray’in Portresi” romanıyla anılsa da ironik bir tarzla yazdığı kısa öyküleri ve masalları onun sanatını anlamak için aslında anahtar niteliğinde. Aykırı yaşantısı nedeniyle toplumdan dışlanan, Wilde'ın özdeyişleri asıl zekice kurguladığı ve şaşırtıcı sonlarıyla okurun gözlerini kamaştıran parabollerinde seçilebilir. E, peki hangi öyküler var diye soracak olursanız kısaca yanıtlayalım: Mutlu Prens, Bülbül ve Gül Bencil, Dev Vefalı Dost, Harika Fişek, Genç Kral, Prensesin Doğum Günü, Balıkçı İle Ruhu ve Yıldız-Çocuk. GARGANTUA - Français Rabelais, Çeviri: Vedat Günyol, Sabahattin Eyüboğlu, Azra Erhat Yabancı klasiklerde hele de telif hakları ortadan kalkmış eski klasiklerde güvenilir çeviri bulmanın zor olduğu şu sıralar gökte ararken yerde bulduğumuz mucizevi bir çevirmen grubuyla karşı karşıyayız. Yine yazar kadar gözümüzü kamaştıran çevirmenlerinin yıllar süren ortak çalışmalarının ürünü Gargantua bir hümanist dönem eseri ve ilk roman örneklerinden. Bir bebekken şirin bir dev olan Gargantua annesinin kucağından düşerek dünyaya gelir ve olaylar bol esprili bir biçimde gelişir. Yazarın kendi sözleriyle: "Bu kitabı okuyan okur dostlar, atın içinizden her türlü kuşkuyu. Okurken de irkilmeyin sakın. Ne kötülük var içinde ne muzırlık. Doğrusu güldürmekten başka da bir hüner bulamayacaksınız pek". DÖRTLÜKLER - Ömer Hayyam, Çeviri: Sabahattin Eyüboğlu Hem keyif ehli bir şair hem de çalışkan bir bilimadamı olan Ömer Hayyam'ın iki yüzün üzerindeki rubailerini derli toplu bir biçimde bulabiliriz. Rubai türünün ilk yaratıcısı sayılan Ömer Hayyam döneminin haksızlık ve tuhaflıklarını dile getirirken aşk, yaşam sevgisi, dostluk konularına değinir. İranlı şairin adının Beyoğlu'ndaki bir caddeye de verildiğini, dikkat edenler bilirler. Merak edenler için ayrıca söyleyelim, çadırcı anlamına gelen "hayyam" adını çadırcılık yapan atalarından almış. E dörtlüklerinin en güzellerinden birini de sizin için seçiverdik, geri kalanı sizin işiniz: "Niceleri geldi, neler istediler / Sonunda dünyayı bırakıp gittiler / Sen hiç gitmeyecek gibisin değil mi? / O gidenler de hep senin gibiydiler." KAMELYALI KADIN - Alexandre Dumas Fils, Çeviri: Tahsin Yücel 19. yüzyıl Fransasının soylu sınıfının eğlence âlemleriyle ilişkilerini anlattığı romanında Dumas, kendi yaşantısından esinlenmiş. Zengin ve soylu sınıfa mensup genç bir adamla eğlence dünyasından basit bir kadının güçlü aşkını konu alan Kamelyalı Kadın, Dumas'nın bir yıl birlikte olabildiği büyük aşkı Marie Duplessis'e de göndermeler yapıyor. Birçok sinema filmi çevrilip, tiyatroda sahnelenen roman Verdi'yi öylesine etkiler ki gerçek metni biraz değiştirerek bir bale hazırlar. Bakalım siz de o kadar etkilenecek misiniz? CİMRİ - Moliere, Çeviri: Sabahattin Eyüboğlu Kim derdi ki saray döşemeleri yapan bir mobilyacının oğlu yüzlerce yıl sonra dünya klasiklerinin arasına girecek oyunlar yazsın. Demek ki neymiş, yetenekliyseniz sizi hiçbir koşul engelleyemez! Paris'in en iyi okullarında okuyan Moliere kurduğu gezgin tiyatrosuyla korkusuzca Kral'ın karşısında saraylı sınıfın yapaylıklarını ve gülünçlüklerini eleştiren güldürü içerikli oyunları sergiler; Cimri de tüm oyunlarının içinde bir kült haline geliverir. Aşırı pinti aile babası Harpagon öylesine saplantılıdır ki hizmetçileri için özel perhiz günleri icat ettiği uydurma takvimler bastırır, kızını ve oğlunu çeyizsiz nasıl evlendireceğinin yolunu arar durur. Başka neler yaptığını da söylemek isterdik ama söylemekle anlatılmaz, okunur! PARİS SIKINTISI - Charles Baudelaire, Çeviri: Tahsin Yücel Şiir meraklıları ellerini kaldırsın lütfen! Tamam, bu kadarı yeterli. İşte hukuk eğitimini yarıda bırakan bir yazar daha; Baudelaire yirmi yaşında Hindistan'a gitmek üzere yola çıkıp bir yıl içinde geri döndüğünde babasının mirasını hesapsızca harcadığı için ailesi miras hakkını elinden almış. Paris Sıkıntısı adından da anlaşılabileceği gibi kent yaşamına yönelik karamsar, sıkıntılı, buhranlı şiirlerden oluşuyor. Baudelaire klasik şiir anlayışını biçimsel olarak da değiştiren şairdir. Eh, ne de olsa kötülük felsefesinin de temsilcilerinden kendileri. Rimbaud onun için şöyle demiş; "Görülmeyeni gören gerçek bir bilge, ozanlar kralı" BÜYÜK OYUNLAR - Anton Çehov, Çeviri: Ataol Behramoğlu Yine bir "bana hangi çevirmenden okuduğunu söyle, sana güvenilirliğini söyleyeyim" durumuyla karşı karşıyayız arkadaşlar. Çehov klasik öykü tarzı için "eğer öykünün başında duvarda bir tüfek asılıysa sonunda o tüfek mutlaka patlamalıdır" düsturuyla hareket eder. Gerçekçilik akımının ustalarından Çehov'un Vişne Bahçesi de dahil altı incelikli oyununun yazılış tarihi sırasıyla derlenmiş bir kitap “Büyük Oyunlar”. BABALAR VE O?ULLAR - İvan Turgenyev, Çeviri: Melih Cevdet Anday Kuşak çatışması denen olgu sanıyor musunuz ki sadece bizim dönemimize dair bir sorun? Öyle düşünüyorsanız çok yanılıyorsunuz, çünkü bakınız: “Babalar ve Oğullar”. Turgenyev'in anti kahramanı Bazarov devrimci bir üniversite öğrencisi ve tahmin ettiğiniz üzere muhafazakâr kesime mensup baba kuşağına baş kaldırıyor. Bazarov karakteri edebiyat eserlerinin ilk nihilistlerinden, dediğimiz gibi bilmemek ayıp değil. SUÇ VE CEZA - Fyodor Dostoyevski, Çeviri: Mazlum Beyhan Ve işte kapanışı en ünlü romanlardan biriyle yapalım dedik; karşınızda gerçek bir klasik: “Suç ve Ceza”. Adından da anlaşılabileceği gibi Raskolnikov adlı bir hukuk öğrencisinin (elbette burası değil adından anlaşılacak kısım) yoksulluktan kurtulmak için yaşamının değersizliğine karar verdiği tefeci bir yaşlı kadını öldürmesi ve iç hesaplaşması (işte burası adından anlaşılacak kısım) etrafında dönüyor. Dostoyevski'nin hayatı inişli çıkışlı, ruh hali çalkantılı olan bir deha. Suçunu öğrendiniz ya cezası? kaynakiştegenç