Analitik Düşünme ve
Analitik düşünmeyi geliştirebilme...
Analitik düşünmek “bir problemi çözmek için, bilgileri
ayrıştırarak ve sorunu oluşturan öğeleri göz önüne alarak sonuca varmak için
yürütülen sistematik düşünme tarzı” olarak tanımlanır. Ancak nasıl ve ne
şekilde bu düşünce tarzı öğrenilir veya geliştirilir sorusunu sorduğumuzda
çoğumuz cevabını veremeyiz çünkü analitik düşünmenin henüz keşfedilmiş kesin
bir yolu, yöntemi yoktur.
Ancak aşağıda okuyacağınız maddeler bir nebze de olsa bu
düşünme yeteneğinizi geliştirmenize olanak sağlayacaktır.
Aktif Teknikler
Kullanarak
1-Matematik problemlerini çözmek.
Matematik problemlerini çözmek analitik becerileri
geliştirmenin en yaygın yollarından biridir. Matematik problemlerinde size bir
bilgi verilir ve bu bilgiyi kullanarak problemin çözümüne ulaşmanız beklenir,
aslında bu birazda dedektiflik oyununa benzer ama elbette cevaba ulaşabilmeniz
için belli matematiksel kuralları bilmeniz gerekir. Günlük hayatta da matematik
problemleri sıklıkla karşımıza çıkar, önemli olan bunları çözmek için zaman ayırmak
ve gerekli altyapı eksiklerini tamamlamaktır.
2-Beyin jimnastiği oyunları oynamak.
Bulmaca çözmek sizi sistematik düşünmeye alıştırır ve sonuç
olarak düşünme becerinizi geliştirmeye yardımcı olur. Beyin oyunları,
eğlenirken aktif olarak analitik becerilerinizi geliştirmenin eğlenceli bir
yoludur. Örneğin çapraz bulmaca, kare karalamaca, mantık oyunları, Sudoku ve
bunun gibi daha birçok farklı biçimde planlanmış oyunlardan birini tercih
edebilirsiniz. Aslında bazı masa oyunları da aynı işi görebilir. Satranç, dama,
Go, Scarabble bunlardan birkaçıdır. Günümüzde video oyunları başında zaman
geçiren çok. Ancak güzel haber bazı strateji oyunları da analitik düşünceyi
geliştirmede işe yarar.
3-Bir tartışma ya da okuma kulübüne katılın.
Analitik becerileri geliştirmek için bir başka harika yol
okumaktır elbette. Ancak eğer bunu sistemli bir grup eşliğinde yaparsanız hem
farklı insanlarla bir arada olursunuz, hem de fikirleri, edebiyatı ve sorunları
eğlenceli bir ortamda tartışma imkânına sahip olursunuz. Böylece kendinizi daha
iyi ifade eder, diğer kişilerle konuşma
ve etkileşimde bulunma becerisine sahip olursunuz. Bu tip sosyal grupları kısa
bir araştırma ile birçok yerde bulabilirsiniz.
Pasif Teknikler Kullanarak
4-Kendiniz için bir veri tabanı oluşturun.
Ne kadar çok şey
öğrenirseniz, dünya hakkında ne kadar çok bilgi sahibi olursanız,
karşılaştığınız problemleri anlamak ve çözmek sizin için o kadar kolay olur.
Bilginizi arttırmak için farklı konularda çok okumanız, konferanslara, akademik
konuşmalara katılmanız, doğru bilgi kaynaklarına ulaşarak internet ağını size
fayda sağlayacak biçimde kullanmanız tavsiye olunur.
5-Düşünmek için vakit ayırın.
Bir karara varmadan önce düşünün, kendinize hiçbir şey
yapmadan düşünmek için boş zamanlar ayırın. Girdi ve çıktılara odaklanın, hamle
yapmak için acele etmeyin. En kolay ve en hızlı gibi gözüken çözüm bazen en
doğru çözüm olmayabilir.
6-Dünya görüşünüzü genişletin.
Bir şeyi sil baştan yapmanız gerekmiyor ve dünya görüşünüz
yıllar içinde yaşadığınız toplum tarafından şekillenmiş olabilir. Dünya
görüşünüzü genişletmek zaman alır. Ancak dünyaya bakış açınızı değiştirmek,
eninde sonunda bilgiyi daha iyi değerlendirmenize ve farklı fikirleri ve
sonuçları analiz etmenize yardımcı olur. Dünyada olan biteni anlayabilmek için
kendi dini, siyasi ve kültürel gerçeklerinizin dışına çıkmaya çalışın. Sizin
görüşünüze uymayan fikirleri anlamaya çalışın. Farklı insanlarla tanışın, yeni
kültürler tanıyın mümkün oldukça. Aslında tanıştığınız her yeni kişiyle görüş
farklılığında olsanız bile özde ne kadar aynı olduğunuzu görmek bakış açınızı
genişletecektir.
7-Bağlantılar arayın.
Günlük hayatımızdaki pek çok şey birbirine bağlı. Doğada ve
çevrenizde gerçekleşen olaylar arasındaki bağlantıları keşfederek, analitik
becerilerinizi geliştirmeye yardımcı olursunuz. Nedenleri, sonuçları,
benzerlikleri düşünün. Görünenin ötesine bakın. Öğrendiğiniz yeni bilgiler ile
eski bilgilerinizi bütünleştirin. Tarihi olaylar ile günümüzde yaşanan olaylar
arasındaki ilişkileri fark edin.
8-Ayrıntılara dikkat edin.
Detaylara odaklanmak analitik becerilerin gelişiminde son
derece önemlidir. Örneğin, bir ormanda dolanırken tek tek ağaçları ve onların birbirinden farklılığını
görmeye çalışın. Yeni insanlarla tanışırken isimlerini, neler giydiklerini ve
onları herkesten farklı kılan özellikleri aklınızda tutun.
9-Sorgulayın.
Karşınıza çıkan yeni bilgileri olduğu gibi, kabul etmeyin,
nedenlerini anlamaya çalışın, eleştirisel bakın, asla kolay yola kaçıp
ezberlemeyin.
Kazandığınız Becerileri Hayata Geçirme
10-Yeni sorumlulukları üstlenin.
Analitik becerilerinizi düzeltmek için biraz zaman
harcadıktan sonra, onları yeni sorumluluklar alarak sınava sokun. Akademik,
kişisel veya mesleki yaşamınızda yeni görevler almak, üzerinde çalışmakta
olduğunuz becerileri geliştirmenize olanak tanır. Yeni bir iş başvurusunda
bulunun. Bazı gönüllü çalışmalar üstlenin. Bu gönüllü çalışmalar analitik
becerilerinizi kullanmanıza ve başkalarına yardım etmenize olanak
sağlayacaktır.
11- Kendinize meydan okuyun.
Karmaşık sorunları yardım almadan çözmeye çalışın. Bir
matematik problemini hesaplamak için bir hesap makinesi kullanmak yerine,
kafanızda veya kağıda uygulayın. En kolay çözüm yolundan kaçının. Bunun yerine,
bir şeyi çözmenin zor yolunu seçerek kendinizi test edin.
12-Çevrenizdeki insanları da
analitik düşünme konusunda bilgilendirin.
Tebrikler…Artık analitik becerilerinizden eminseniz,
başkalarının becerilerini geliştirmeye yardımcı olun. Bu biçimde kendi
becerilerinizin de üzerinde çalışmaya devam edeceksiniz. Belki de
deneyimlerinizi yazabilirsiniz. Şimdiden kolay gelsin.
Sibel Çağlar Teşekkürlerimizle...
.....................................
|