MEDENİ OLMAK ZORDUR…
Medeni olmak zordur… Çaba gerektirir. otuz dakika daha erken kalkmak demektir.
Yaşamın tamamına özeni gerektirir… Medeni olmak temizliktir… Sabah
kalkınca duş almak bakım yapmak demektir. Erkekler için tıraş kadınlar
için özen demektir. Bütün bunlar Zaten
bütün gün canım çıkmış, üstüne dünyanın yolunu gittim geldim mazereti
ile bundan çok kolay kaçılabilir. Bunu söylemeye hakkı olmasına rağmen
medeniyet çaba gerektirir deyişim bundandır. Bu gün oluşturulan kaçış
ertesi gün ‘aman yarın yaparım’ a dönüşünce toplu taşım araçlarındaki
kokunun sebebi ortaya çıkmıştır artık. Bu
bir aşağılama olarak alınmasın lütfen ama çok kolay kaçtığımızı da
inkâr etmeyelim. Trafik sıkışıkken slalom yapmak, yeteri kadar becerikli
olmayanları ya da gösterdiği özenden dolayı böyle algılananları ekstra
eziyete sokmak, peşinden şeritler bitince emniyet şeridini kullanmak
medeniyetsizliktir… Yine
medeni olmanın çaba gerektirdiği kavramına geliyoruz. Sıranı yani
hakkını beklemek birkaç dakika kaybettiriyor gibi görünse de herkes
saygılı olduğunda bu kayıp ortadan kalkacak hatta kazanca dönüşecektir.
Ayrıca güvenli yaşam şartları artacaktır. Baktığımızda yaşadığımız tüm
düzensizliklerin temelinde medeniyetsizliğin ki artık buna saygısızlık
diyelim… Saygısızlığın yattığını göreceğiz. Sıra
gerektiren bir yerde kendine ayrıcalık tanımak, yani başkasının önüne
geçmek hele hele oluşmuş bir sıra varken böyle yapmak, üstüne bir de ben
demin sıradaydım… Burada telefon çekmedi ondan gittim geldim… Gibi bir
yalanı söyleyip bekleyenlerin zekâsına hakaret etmek artık saygısızlık
sınırlarını aşarak ahlaksızlığın kapsama alanına girer. Onlarca kez bahsedilmiş, tekrar bahsetmeliyim, telefonla
herkesin ortak olduğu konuşmalar yapmak, bazen özellikle duyurmaya
çalışmak… Uzatmayalım istediğin yerden karşıdan karşıya geçmek taşım
aracını istediğin yerde inmek için durdurmak… Yahu arkadaşım elli metre
evvel inen beyle inseydin ya… Sitemine, bunların da burnu epeyce büyüdü
ukalalığını etmek kolaydır da yaya geçidine yürümek, butona basıp ışığı
beklemek araçta toplu inip binilmesi için küçük çabalar sarf etmek emek
gerektirir yani medeni olmak zordur… Boş ver fırla geç karşıya… Sinyal
vermeden dön… Sonra amma becerikliyim haa diye böbürlen… Bu işin… Tabii
zayıf insanlar için… Keyifli kısmı oluyor hele de mutluluk veriyorsa
pek çok şey kaçmış demektir. Her
konuda pek çok kocaman diploma vardır da bu cahilliğin ortadan kalktığı
anlamına gelmez. Cahilliği gidermenin ya da ahlakın temel bir eğitim
kurumu yoktur… Diploması da yoktur ama kişiye ait görünmez bir belgesi
oluşur. Eğitimi ailede başlar, okulda devam eder ve yaşam boyunca sürer.
Ancaak ne yaparsanız yapın yavrunuz sizi taklit edecektir. Eğer siz
kendiniz eğitilmemişseniz çocuğunuzun işi oldukça zordur. Yalan
söylemeyeceksin derken onlarca yalan söyleyebiliyorsanız… Efendi ol
derken çevrenize şiddet uyguluyorsanız… Düzgün konuş derken en ufak bir
patlamada hatta bir keyifli spor karşılaşmasında yakası açılmadık
lafları ardı ardına diziyorsanız… Kitap oku kitap derken hayatınızda bir
defa bile önünde kitap okumamışsanız… Araba kullanırken, bak şimdi
nasıl makas atıcam diye övünürseniz… Benim bir polis müşterim vardı kaza
yapınca aradım karşımdaki suçsuza bütün suçu yüklettirdim yalanını
söylerken hem yalan hem de ‘hak önemli değildir önemli olan haklı
gözükmektir’ kavramına ulaştırırsınız canım yavrunuzu… Ve artık iş
bitmiş tren kaçmıştır. Arkasından koşup yetişmek teknik olarak mümkündür
de gerçekleştirmesi neredeyse imkânsızdır. Kısacası
medeniyet özen göstermek, saygı göstermek ve hakkını bilip ona da sahip
çıkmaktır. Bu kolay değil elbette. Uyanıklık, sıradanlık, özensizlik,
toplumu hiçe saymak, hakkı hukuku kendi oluşturduğun kurallara uydurmak
kolaydır. Genellikle kolay olan seçilir. Bu, bu günümüzün özetidir. Ben
böyle yapmadım… Yapmıyorum ve ne kadar zorlansam da yapmamaya devam
edeceğim. Benim gibi düşünenlerin çokluğuna ve çoğalacağına olan
inancım… Cümlenin sonunu getirmekte sıkıntı çektim… En iyisi burada bitireyim. İyilikler diliyorum. R.Sinan AKBAŞAK
|